Het actief beoefenen van dankbaarheid zou allerlei positieve resultaten opleveren. Het woord ‘dankbaarheid’ riep in eerste instantie weerstand bij mij. Wellicht heb jij dit ook? Eigenlijk gaat het om waardering hebben voor, of blij zijn met wat is of wat je hebt. Dat voelt voor mij meteen wat nuchterder! Dus vervang oefenen in dankbaarheid met bewuster leren waarderen en blij zijn met en hoppa, niets zweverigs aan.

Tijd om het woord bij daad te voegen en er zelf mee actief mee aan de slag te gaan. Samen met mijn vriend hield ik een maand een dankbaarheidsdagboekje bij waarin we (bijna) dagelijks 3 dingen opschreven waar we dankbaar voor waren. Dit leverde het mij op:

Oog voor de kleine dingen

Door bewust op te schrijven en stil te staan waar ik blij van werd, kreeg ik (nog meer) inzicht in de kleine dingen die mij gelukkig maken (en welke dat zijn). Zo word ik bijvoorbeeld heel blij van hardlopen in de natuur (zelfs als ik helemaal buiten adem raak berg op), een lekkere cappuccino drinken, samen aan tafel eten en dag doornemen of de zon die schijnt en een blauwe lucht. Door het actief op te schrijven merkte ik dat er elke dag heel veel dingen zijn waar we ons dankbaar en blij door kunnen voelen. 

Bewust stilstaan en reflecteren

Door elke dag op te schrijven waar je blij en dankbaar voor bent, creëer je een kort moment van reflectie. Een klein moment van bewust stilstaan en tijd maken om kort te reflecteren op de dag. Je staat daardoor bewust stil bij hoe je dag was, wat je hebt gedaan en wat er goed ging of fijn was. Op deze manier word je steeds beter in bewuster waarnemen. Je wordt opmerkzamer voor wat er is. De ervaring van dankbaarheid brengt je direct in het hier-en-nu. Omar Brownon, ondernemer en co-host van the gradutute blooming podcast, omschrijft dit op een mooie manier, namelijk: ‘Noticing is a practice. Meditation begins with noticing each breath. Mindfulness begins with noticing change. Gratitude begins with noticing good.’

Met een positief gevoel gaan slapen & verrassende inzichten 

Ik merkte zelf dat als ik de oefening deed vlak voor het slapen gaan, dat ik met een positief gevoel naar bed ging en soms zelfs extra lekker sliep. Ik kreeg nog meer waardering voor de mensen om mij heen, de kleine dingen in het leven en ging met meer rust in mijn hoofd slapen. Ook werd ik mij door actief op te schrijven waar ik dankbaar voor ben, bewust van het feit dat je een dag die saai of niet top lijkt positief toch positief kunt afsluiten. Hoe? Door alsnog een heel aantal dingen te zien waar je dankbaar voor bent, want eerst lijkt drie dingen opschrijven misschien lastig, maar ik merkte dat het steeds makkelijker ging. En soms deed ik zelfs verrassende inzichten op deed over wat mij blij maakt en wat ik echt belangrijk vind.

Small moments add up. Being mindful of them and grateful for them can lift up your happiness level.

Racheal Cable – The mindfull kind podcast

Bewuster waarnemen en genieten

Door bewust op te schrijven waar je dankbaar voor bent en dus eigenlijk waar je gelukkig van wordt, neem je bewuster waar wat er goed gaat. En waar je blij en gelukkig van wordt. Daardoor geniet je ook bewuster van de dingen waar je dankbaar bent. Als je er niet van bewust bent, geniet je er ook niet of minder van. Volg je me nog?

Geluk of je gelukkig voelen is niet iets wat er altijd is. Het zijn vaak momenten waarin we dit gevoel ervaren. En die kleine momentjes om geluk te ervaren liggen voor het oprapen! Alleen zien we dit niet altijd. Ga aan de slag met dankbaarheid, je richt je op wat je al hebt en je zult zien dat er altijd iets is om blij of dankbaar voor te zijn. Of zoals Racheal Cable het mooi verwoord: “Small moments add up. Being mindful of them and grateful for them can lift up your happiness level.”

Waardering voor hetgeen dat vanzelfsprekend lijkt

Ernst Bohlmeijer beschrijft dit in het boek ‘De kracht van dankbaarheid’ als volgt: ‘Dankbaarheid als levenshouding is de intentie om het goede in het leven te waarderen en te vergroten. Het zal je misschien niet verbazen dat het goede vaak juiste aanwezig is in het kleine en het dagelijkse dat vlak voor onze neus is. Het kan zo zijn dat je het positieve in het leven uit het oog bent verloren omdat het zo vanzelfsprekend lijkt.’ Zelf ervaarde ik door actief op te schrijven waar ik blij van word, mij dankbaar voor voel of waardering voor heb, dat ik de dingen die zo vanzelfsprekend zijn of lijken(nog) meer ging waarderen. Bijvoorbeeld het slapen in een warm bed, het nemen van een douche, fris en schoon drinkwater dat uit de kraan komt. Wat hoe fijn zijn die dingen eigenlijk!

Wil je hier zelf mee oefenen? Neem dan eens een moment om rond te kijken en de dingen die je ziet in je op te nemen. Stel je voor dat iemand die het minder goed heeft dan jij jouw omgeving zou zien. Wat zou die persoon zien dat jij als vanzelfsprekend bent gaan ervaren? 

Mijn conclusie

Daar actief dankbaarheid te oefenen en stil te staan bij waar jij blij van word en waardering voor hebt, worden we ons nog bewuster van hetgeen dat we hebben. Voor mij persoonlijk heeft bewust oefenen met dankbaarheid en bewust stilstaan bij waar ik waardering voor heb door het op te schrijven, ervoor gezorgd dat ik de kleine momenten in het leven (nog) bewuster waarneem. Dagen die soms ‘saai’ leken of niet zo lekker gingen sloot ik positief af. Soms sliep ik zelfs extra lekker doordat ik met een positief gevoel ging slapen. Ook werd ik mij extra bewust van de dingen die soms zo vanzelfsprekend lijken, maar dat zeker niet voor iedereen zijn.

Of het beoefenen van dankbaarheid ook echt invloed heeft gehad op mijn veerkracht en mentale gezondheid? Lastig te zeggen, misschien onbewust? Ik voel me wellicht een stukje kalmer en bevoorrecht. En wie weet als ik actief door blijf gaan dat ik in de toekomst ook beter om kan gaan met tegenslagen door het positieve eruit te halen. Ik kan me voorstellen dat bewust stilstaan bij waar je waardering voor hebt onbewust bijdraagt aan (iets) stressvrijer leven. Je wordt je bewuster van wat echt belangrijk is en dat er veel dingen zijn waar je je net zo goed niet druk om kunt maken. Dat weer zorgt voor minder spanning & stress!

Meer lezen over dankbaarheid?

Wil je meer lezen over de onderzoeken die naar dankbaarheid zijn gedaan of de impact van dankbaarheid op het (mentaal) welbevinden? Of praktische tips, oefeningen en tips om met dankbaarheid aan de slag te gaan? Inspiratie voor dit stuk haalde ik onder andere uit het boek ‘De kracht van dankbaarheid’ van Ernst Bohlmeijer, psycholoog en hoogleraar aan de Universiteit van Twente en psychologe Monique Hulsbergen.